افت تولید شمش فولاد در سال ۱۴۰۰

امسال از لحاظ ظرفیت‌سازی ۴۳.۸ میلیون تن پیش‌بینی داریم. در بخش کنسانتره ۶۵ میلیون تن، گندله ۶۷ میلیون تن و احیا مستقیم ۳۷ میلیون تن ظرفیت سازی شده است.

در بحث صادرات کل صادرات فولاد ۱۰.۵ میلیون تن پیش‌بینی می‌شود که حدود ۷۰ درصد شمش و ۳۰ درصو مابقی محصولات فولادی را شامل می‌شود.

کشور در حلقه بالادست واردات ندارد و واردات نسبت به سال گذشته کمتر شده است. امسال نسبت به سال گذشته تولید در صنعت فولاد کمتر شده است و صادرات افزایشی بوده و همچنان کشور در رتبه ۱۰ دنیا قرار دارد.

مصرف ظاهری فولاد ۱۷.۵ میلیون تن بوده است و مصرف واقعی ما حدود ۱۶ میلیون تن بوده است. با توجه به میزان تولید کشور قطعا به افق ۱۴۰۴ در زمینه تولید ۵۵ میلیون تن فولاد دست خواهیم یافت.

در طرح جامع فولاد ۲۰ میلیون تن در حوزه صادرات پیش‌بینی شده بود که شامل ۳۰ درصد فولاد میانی و ۷۰ درصد فولاد میانی بوده است که در حال حاضر برعکس شده است.

در دنیا ۳۰ درصد از تولید فولاد به فولاد کیفی و ساختمانی اختصاص داده می‌شود. در ایران این عدد کمتر از ۱۰ درصد است.

واحدهای معدنی و فولادی می‌توانند با ایجاد کنسرسیونی‌های تخصصی در قالب ظرفیت‌های موجود فولادسازی محصولات کیفی را تولید و صادر کنند.

بحث زیرساخت‌های انرژی بسیار کمتر از توسعه فولاد بوده است. با توجه به پراکندگی واحدهای فولادی اگر می‌خواهیم ۵۵ میلیون تن فولاد تولید کنیم باید ۱۰۰ میلیون تن جابه‌جایی داشته باشیم. باید طبق ۱۴۰۴، ۲۵ هزار کیلومتر ریل ایجاد می‌کردیم متاسفانه سرمایه‌گذاری در این زمینه بسیار پایین بوده و ۲۳ درصد از برنامه توسعه ریلی محقق شده است.

همچنین ۱۵ میلیون تن حمل‌ ونقل دریایی داریم که نیاز به مکانیزه شدن این بخش وجود دارد. در توسعه بنادر باید ظرفیت‌سازی به گونه‌ای باشد که کشتی‌های حداقل ۱۵۰ میلیون تن پهلوگیری کنند. این حوزه جای کار دارد که مجموعه ومعادن و تجلی در این زمینه فعالیت دارند.

در زمینه مصرف آب مجموعه‌های معدنی و فولادی چون چادرملو، گل‌گهر و فولاد مبارکه اقدامات بسیار خوبی داشته‌اند. در بحث شیرین‌سازی نیز اقدامات خوبی توسط شرکت‌های فعال در این حوزه انجام شده است.

مصرف برق در زنجیره فولاد ۹ درصد است. در شبکه توزیع برق کشور اتلاف داریم که باید از منابع تجدیدپذیر در صنایع معدنی و فولادی استفاده کنیم که خوشبختانه اقدامات خوبی در این زمینه در حال انجام است.

ذخیره احتمالی سنگ ما حدود ۵ میلیارد تن است و عیار متوسط آن ۴۵.۵ درصد است. بیشتر ذخایر ما در عمق است که اقتصادی بودن آن باید مورد بررسی قرار گیرد.

نکات اصلی تامین کسری سنگ آهن و مواد اولیه شامل مواردی است از قبیل اینکه از صدور مجوزهای مازاد بر توازن زنجیرف فولاد باید جلوگیری شود. همچنین توسعه فعالیت‌های اکتشافی و افزایش عمق اکتشافات باید مدنظر قرار گیرد. فرآوری سنگ آهن‌های کم عیار، باطله و هماتیت موجود در معادن کشور و سرمایه‌گذاری و خرید معادن سنگ آهن در کشورهای آهن خیز جهان و واردات مواد اولیه از دیگر مواردی است که باید به آن اشاره کرد. از سویی دیگر برنامه‌ریزی جهت جایگزینی شارژ بیشتر قراضه آهن در واحدهای فولادی جهت کاهش تدریجی مصرف آهن اسفنجی باید انجام شود.